Πάτρα, 23/02/2024
Αρ. πρωτ.:490
Προς
Συλλόγους - Μέλη της ΠΟΕΤΕΠ ΑΕΙ
Η θέση της ΠΟΕΤΕΠ ΑΕΙ για το προτεινόμενο νομοσχέδιο
Συναδέλφισσες/Συνάδελφοι,
Το πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο για τη τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται ήδη σε προσχηματική διαβούλευση από τη κυβέρνηση.
Ένα νομοσχέδιο που τελικά δεν αφορά μόνο την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων αλλά στη πλειοψηφία του περιλαμβάνει διατάξεις που οδηγούν ακόμη περισσότερο προς ένα δημόσιο πανεπιστήμιο κυνηγό της κερδοφορίας για τη διατήρηση της ύπαρξής του, με εμπορευματικό προσανατολισμό της ανώτερης εκπαίδευσης και ανοίγει το δρόμο επιβολής διδάκτρων και στις προπτυχιακές σπουδές όπως κατά κανόνα εφαρμόζεται ήδη στις μεταπτυχιακές.
Είναι δομημένο σε Α,Β,Γ,Δ, μέρη με το Α και Β μέρος να αφορούν το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο αντίστοιχα ,το Γ μέρος περιλαμβάνει διατάξεις που αφορούν τα δημόσια Πανεπιστήμια ενώ το Δ μέρος αφορά την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων.
Όσον αφορά το Δ μέρος και την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων επισημαίνουμε ότι:
Σύμφωνα με το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το «Δικαίωμα εκπαίδευσης» (άρθρο 14, παράγραφος 3) προβλέπεται ρητά ότι «Η ελευθερία ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με σεβασμό των δημοκρατικών αρχών και ..., γίνονται σεβαστά σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες που διέπουν την άσκησή τους», δηλαδή, στην ελληνική περίπτωση, σύμφωνα με τις ειδικές ρυθμίσεις του Άρθρου 16 του Συντάγματος.
Το Σύνταγμα της Ελλάδας ρητά και σαφώς (Άρθρο 16, παρ. 5 & 8) προβλέπει πώς «Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση.»
Ως ενεργά μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας θεωρούμε ότι:
-Η ανώτατη εκπαίδευση πρέπει να παραμείνει δημόσια δωρεάν και να υποστηριχτεί σε όλα τα επίπεδα με αύξηση της χρηματοδότησης, προσλήψεις προσωπικού και στήριξη της φοιτητικής μέριμνας.
-Τα Πανεπιστήμια δεν είναι εμπορική δραστηριότητα και δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως τέτοια
καθώς και να παραδίδονται σε επιχειρηματίες που μοναδικό σκοπό έχουν το κέρδος.
-Η ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων θα υποβαθμίσει επιπλέον τα δημόσια, λόγω μείωσης κρατικών δαπανών, μείωσης του διαθέσιμου μεριδίου της έρευνας, μισθολογικής υστέρησης και θα οδηγηθούν σε αναγκαστική συρρίκνωση με κατάργηση ιδίως περιφερειακών τμημάτων.
-Θα υποβαθμιστεί η αξία των πανεπιστημιακών πτυχίων και των εργασιακών δικαιωμάτων λόγω πληθώρας πτυχιούχων και κατακερματισμού πτυχίων, τη στιγμή που ήδη υπάρχει υψηλή ανεργία, ευρεία ετεροαπασχόληση και πολλά πτυχία από τα Δημόσια Τριτοβάθμια Ιδρύματα χωρίς αναγνωρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα.
Το Δ αυτό μέρος του νόμου που αφορά την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων πρέπει να αποσυρθεί στο σύνολό του.
To Γ μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνει πλήθος διατάξεων για το δημόσιο Πανεπιστήμιο και ενώ αναμέναμε ένα νόμο που θα επιλύει προβλήματα και δυσλειτουργίες που έχουν προκύψει από τους προηγούμενους, ενώ αναμέναμε να δούμε την αντιμετώπιση των θεμάτων που αναλυτικά αναδείξαμε στη συνάντηση μας στο υπουργείο αντ αυτού βλέπουμε διατάξεις που:
-Απομειώνουν τη δημοκρατική λήψη αποφάσεων παραχωρώντας κρίσιμες αρμοδιότητες του Συλλογικού Οργάνου Διοίκησης στο αντίστοιχο μονοπρόσωπο όργανο, χωρίς δυνατότητα ενημέρωσης, συμμετοχής και διαφωνίας από την ακαδημαϊκή κοινότητα.
-Εισάγουν δίδακτρα και στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών δημιουργώντας φοιτητές δύο ταχυτήτων και προετοιμάζοντας την γενικευμένη καθιέρωση τελών-διδάκτρων στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
-Ρυθμίζουν τη συνεργασία των σχεδιαζόμενων ιδιωτικών πανεπιστημίων με το Δημόσιο Πανεπιστήμιο για ιδιωτική χρήση των δημόσιων πανεπιστημιακών υποδομών και δήθεν «μη κερδοσκοπική» απορρόφηση των ιδιωτικών κερδών.
-Η κατηγορία μας δε περιλαμβάνεται σε διατάξεις όπως οι υπόλοιπες κατηγορίες του ακαδημαϊκού προσωπικού.
Πιο συγκεκριμένα το Γ μέρος του νόμου :
-Καταργεί τον ενιαίο τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια δημιουργεί φοιτητές 2 κατηγοριών με εισαγωγή φοιτητών με δίδακτρα αφού χαρακτηριστικά στο άρθρο 58 προβλέπει την Εγγραφή αλλοδαπών-αλλογενών στα ελληνόγλωσσα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ της ημεδαπής – Προσθήκη άρθρου 70Α στον Ν.4957/2022
-Ευτελίζει την αξία των πτυχίων των δημοσίων Πανεπιστημίων αφού σε συνδυασμό με το μέρος Δ του νομοσχεδίου αυτού οι 3ετείς σπουδές ιδιωτικών πανεπιστημίων και κολεγίων θα έχουν αντίστοιχη ακαδημαϊκή και επαγγελματική αναγνώριση με τα πτυχία των 4ετών, 5ετών των δημόσιων ελληνικών πανεπιστημίων. άρθρο 143 παρ 3 επί Προγραμμάτων Σπουδών & Διάρθρωση αυτών σε κύκλους αντίστοιχους με τα μητρικά ιδρύματα.
-Γνωρίζοντας όλοι τον αριθμό αποχωρήσεων ακαδημαϊκού προσωπικού στα Πανεπιστήμια της χώρας σε ετήσια βάση και η πρόβλεψη για προγραμματισμό θέσεων στο 1:1 έως το 2030 οδηγεί στο να συνεχιστεί η υποστελέχωση ειδικά σε θέσεις ΕΤΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΕΠ αφού δε γίνεται καν πρόβλεψη για αναπλήρωση αυτών όπως χαρακτηριστικά περιγράφει το νομοσχέδιο στο άρθρο 97.
-Προτάσσει την οικονομική αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων άρα το κυνήγι κέρδους με περαιτέρω μείωση του ποσοστού της κρατικής δαπάνης (70% από 80%) η οποία θα κατανέμεται σύμφωνα με «αντικειμενικά» κριτήρια εξόδων, δηλαδή πλήθος φοιτητών, διάρκεια σπουδών, εκτιμώμενο κόστος σπουδών ανά φοιτητή, μέγεθος και διασπορά ιδρύματος σύμφωνα με όσα αναφέρονται στα άρθρα 90 & 91 ενώ είναι χαρακτηριστικό πως σε κανένα σημείο του νομοσχεδίου δε γίνεται αναφορά στη μη χρηματοδότηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων κατ αντιστοιχία με τα δημόσια.
-Το δημόσιο πανεπιστήμιο γίνεται ακόμη πιο αντιδημοκρατικό αφού προβλέπει μεταφορά αρμοδιοτήτων σε μονοπρόσωπα όργανα και πιο συγκεκριμένα αρμοδιότητες συγκλήτου στο πρύτανη άρθρο 45.5, αρμοδιότητες κοσμητείας στο κοσμήτορα άρθρο 46.3, αρμοδιότητες γενικής συνέλευσης στο πρόεδρο άρθρο 48.
Ενώ προβλέπει ακόμη και τη δυνατότητα ανάληψη της προεδρίας τμήματος από μέλος ΔΕΠ αλλού τμήματος άρθρο 49.
Παρά τα αιτήματα των ομοσπονδιών αλλά και μεγάλου μέρους της ακαδημαϊκής κοινότητας δε γίνεται λόγος για συμμετοχή στις εκλογές των μονοπρόσωπων οργάνων διοίκησης των κατηγοριών ΕΤΕΠ ΕΔΙΠ ΕΕΠ.
Το Γ μέρος του νόμου που αφορά το δημόσιο Πανεπιστήμιο δεν έρχεται να αντιμετωπίσει προβλήματα αλλά συντελεί, στο να εξισώσει το δημόσιο πανεπιστήμιο με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που οραματίζονται και να οδηγήσουν περισσότερα παιδιά της ελληνικής κοινωνίας σε πανεπιστήμια επιχειρήσεις.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΠΟΕΤΕΠ απορρίπτει στο σύνολό τους τα Γ και Δ μέρη του νομοσχεδίου και καλεί τη κυβέρνηση να τα αποσύρει, να σεβαστεί το σύνταγμα του κράτους και να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο με τις εμπλεκόμενες ομοσπονδίες και τους φορείς για ένα πανεπιστήμιο δημόσιο, σύγχρονο και δωρεάν που θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας.
Για το Δ.Σ. της Ομοσπονδίας,
Ο Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Στέφανος Καρβέλης Σοφία Κοντού
